Zo begin je met duurzaam ondernemen

Zo begin je met duurzaam ondernemen

Je bedrijf duurzamer maken is net als ieder ander bedrijfsproject. Er zijn verschillende manieren om het te doen, heel veel modellen en ideeën, en nog veel meer mensen die je willen vertellen hoe zij vinden dat het moet.

In dit artikel helpen we je op weg naar een duurzaam bedrijf. We laten je een praktisch model zien, helpen je om je eigen duurzaamheidsplan op te stellen en geven een lange lijst praktische tips die je meteen kunt inzetten.

Wat is duurzaam ondernemen?

Bij duurzaam ondernemen1Soms ook wel Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) genoemd. gaat het om meer dan alleen het geld. Behalve winst maken, willen deze ondernemers ook een positieve bijdrage leveren aan de wereld. Sommige duurzame ondernemers kijken vooral hoe ze iets positiefs kunnen bijdragen aan de samenleving of het klimaat. Anderen zien het als hun verantwoordelijkheid om eventuele negatieve impact die ze hebben te compenseren.

Moeten kleine ondernemers duurzaam zijn?

Het goede nieuws is dat de meeste kleine ondernemers en zzp’ers al veel duurzamer zijn dan hun grote concurrenten. Ze verkopen meestal lokaal, dragen bij aan hun buurt en kennen hun lokale leveranciers. Ze zorgen meestal beter voor hun werknemers en zijn vaak gedreven door hun missie en niet alleen door winst. Duurzaamheid is een ingebouwde superkracht van ondernemers.

Maar het voelt niet altijd alsof je daarmee ook verschil maakt. Als een grote supermarktketen besluit om kassabonnen niet meer te printen als klanten ze niet willen, bespaart die keten snel een boel papier. De schaal van het bedrijf zorgt ervoor dat iedere verbetering impact heeft. Een internationaal bedrijf dat 10% minder vliegt, verkleint zijn CO2 voetafdruk enorm.

Voor kleine ondernemers loopt de weg naar duurzaamheid anders. In dit artikel focussen we op wat je specifiek als klein bedrijf kunt doen om een zinvolle bijdrage te leveren.

Hoe begin je überhaupt met duurzaam ondernemen?

Recycling is goed. Een gewoonte opbouwen om het licht uit te doen is goed. Maar als je duurzaamheid een serieus onderdeel van je bedrijf wilt maken, heb je een wat meer gestructureerde aanpak nodig. Er zijn verschillende modellen die je daarbij kunnen helpen, maar voor kleine bedrijven is het 3 pijlers model het makkelijkst om mee te werken.

De 3 pijlers van duurzaamheid

Het model van de 3 pijlers van duurzaamheid is een van de meestgebruikte modellen en simpel om toe te passen. Dit model van John Elkington stelt dat een bedrijf de 3 pijlers People2Mensen: de hele samenleving, inclusief werknemers en leveranciers, Planet3Planeet: natuur, milieu en klimaat en Profit4Winst die je bedrijf maakt harmonieus moet combineren. Als een van die pijlers te veel aandacht krijgt, raakt het systeem uit balans. En zo’n gebrek aan balans is niet vol te houden: het is niet duurzaam. 

Jouw eigen doelen en acties als duurzame ondernemer

Je hebt vast al een paar ideeën hoe je je bedrijf duurzamer wilt maken. Je let er misschien al op dat je minder afval produceert of dat je alles wat je nodig hebt verantwoord inkoopt. Daar kun je op verder bouwen met je eigen duurzaamheidsdoelen voor je bedrijf, die je kunt meten en volgen. Je kunt tenslotte niet managen wat je niet kunt meten.

Heb je nou nog geen doel in je hoofd, dan kun je stichtingen in je regio onderzoeken of je aansluiten bij één van de UN Sustainable Development Goals. De beste doelen voor jouw bedrijf zijn niet alleen duurzaam, maar betekenen ook iets voor jou als persoon.

Hoe ga je je duurzaamheid meten?

Als je hebt besloten welk doel je wilt bereiken en wat je daarvoor wilt doen, wil je ook weten of dat werkt. Daarvoor moet je dus het effect van je acties kunnen meten met je eigen duurzaamheidsmeetpunten. Die verschillen per bedrijf en per doel. Wil je bijvoorbeeld een zero waste kantoor, dan kun je je succes meten met de hoeveelheid afval die je kantoor produceert.

Een duurzaamheidsplan voor je bedrijf

Goed, nu heb je je doel en je hebt al wat acties gepland. Je weet zelfs hoe je je succes wilt meten. Laten we dat allemaal bij elkaar brengen in een helder plan waar je steeds weer naar kunt terugkeren. Als je hebt besloten hoe vaak je je duurzaamheid wilt evalueren, kun je meteen herinneringen in je agenda zetten.

Mijn doel voor ( deel van je bedrijf /  je hele bedrijf ) is om ( afval / papier / CO2 positie)] te ( verminderen / verwijderen / worden ).

Dat doe ik door:

  1. elke ( periode ) te ( actie )
  2. elke ( periode ) te ( actie )
  3. elke ( periode ) te ( actie )

Ik meet mijn succes door elke ( periode ) mijn ( meetpunt ) te evalueren.

Als ik mijn doel bereik, vier ik dat met ( beloning ).

Als ik mijn doel niet bereik, compenseer ik dat door ( compensatie ).  

Zo maak je je bedrijf duurzamer

Nu heb je je doel vastgelegd, maar misschien missen er nog een paar concrete manieren om je bedrijf duurzamer te maken. In de lijst hieronder vind je tips voor de verschillende onderdelen van je bedrijf.  

Kantoor

People

  • zorg voor goede ergonomische werkplekken
  • moedig regelmatige pauzes aan
  • vul je kantoor met veel planten
  • bied gezonde drankjes en snacks aan

Wat je meet: aantal verzuimdagen, werknemertevredenheid, hoe lang werknemers in dienst blijven

Planet 

  • schakel over op groene stroom
  • meet en verminder je stroomgebruik
  • meet en verminder afval
  • isoleer je kantoor
  • gebruik duurzame kantoorartikelen
  • doe mee met Warmetruiendag

Wat je meet: stroomverbruik in kW, hoeveelheid afval

Profit

  • deel een kantoor met andere ondernemers
  • bied je medewerkers thuiswerken aan

Wat je meer: energierekening, schoonmaakrekening, maandelijkse huur

Gereedschap en systemen

People

  • delegeer minder belangrijke taken naar een virtual assistant of een bureau

Wat je meer: werknemertevredenheid, hoe lang werknemers in dienst blijven

Planet 

  • werk papierloos
  • koop duurzaam geproduceerd(e) gereedschap en machines
  • doneer of recycle apparaten die je niet meer gebruikt
  • zet energiebesparing aan op al je apparaten

Wat je meet: stroomverbruik in kW, hoeveelheid afval

Profit

  • laat beschadigde apparatuur repareren
  • koop gebruikte apparatuur

Wat je meet: aanschaffings- en onderhoudskosten

Partners en leveranciers

People

  • onderzoek de distributieketens van je leveranciers
  • onderzoek de investeringen van je bank
  • vraag naar fair trade certificaten

Wat je meet: aantal (on)gecertificeerde partners en leveranciers

Planet 

  • vraag om papierloze communicatie
  • vraag om minder verpakkingsmateriaal
  • vraag om duurzaam verpakkingsmateriaal
  • weiger nutteloze relatiegeschenken 5Niemand heeft nóg meer plastic balpennen met bedrijfsnamen nodig.

Wat je meet: hoeveelheid afval

Profit

  • vergader minder
  • vergader online

Wat je meet: reiskosten, reistijd

Productie

People

  • creëer banen in regio met hoge werkloosheid
  • verbeter werkomstandigheden voor werknemers
  • neem mensen aan met afstand tot de arbeidsmarkt
  • neem werknemers aan met diverse achtergronden

Wat je meet: diversiteit in je team, werknemerstevredenheid, hoe lang mensen in dienst blijven

Planet 

  • evalueer je eigen distributieketen
  • evalueer je afvalverwerking
  • evalueer je verzending en verpakking

Wat je meet: CO2 voetafdruk, hoeveelheid afval

Profit

  • hergebruik of upcycle materiaalresten
  • creëer banen in lage lonen landen

Wat je meet: productiekosten

Verzending en verpakking

People

  • verlaag werkdruk door niet dezelfde dag te bezorgen

Wat je meet: werkenemerstevredenheid, hoe lang mensen in dienst blijven

Planet 

  • gebruik klimaatneutrale verzendmethodes
  • investeer in duurzame last mile delivery systemen 6Zoals (elektrische) bakfietsen.
  • gebruik recyclebare materialen
  • gebruik gerecyclede materialen

Wat je meet: CO2 voetafdruk

Profit

Wat je meet: verpakkingskosten, verzendkosten

Communicatie

People

Wat je meet: werknemertevredenheid, hoe lang mensen in dienst blijven

Planet 

  • gebruik email in plaats van papier

Wat je meet: hoeveelheid afval

Profit

  • vergader kort en alleen met vastgelegde agenda

Wat je meet: hoeveelheid productieve werktijd

Mobiliteit en transport

People

  • maak thuiswerken en remote work mogelijk
  • investeer in een leasefietsenplan

Wat je meet: werknemerstevredenheid, aantal verzuimdagen, hoe lang mensen in dienst blijven

Planet 

  • sponsor abonnementen voor openbaar vervoer
  • vervang vergaderingen door videogesprekken
  • reis met openbaar vervoer en/of de fiets
  • maak een bedrijfsaccount bij een deelautodienst

Wat je meet: CO2 voetafdruk

Profit

  • bespaar op reiskosten

Wat je meet: reiskosten

Adverteren en promotie

People

  • stuur promotiemateriaal alleen naar de juiste doelgroep

Wat je meet: geopende mails, mails gemarkeerd als spam

Planet 

  • vermijd drukwerk met korte levenstijd, zoals flyers en huis aan huis folders
  • vervang plastic relatiegeschenken

Wat je meet: hoeveelheid afval

Profit

  • stuur je advertenties alleen naar de juiste doelgroep
  • gebruik duurzaamheid als verkoopargument 7Alleen als je bedrijf ook echt duurzaam is

Wat je meet: kosten en winst van je advertenties

Team en leiderschap

People

  • ondersteun en beloon initiatieven van werknemers
  • geef zelf het goede voorbeeld
  • vervang cadeaus door gedeelde ervaringen en activiteiten
  • organiseer regelmatig teamavonden
  • voer self-care strategieën in en respecteer die

Wat je meet: werknemerstevredenheid, hoe lang mensen in dienst blijven, uren besteed aan teambuilding

Planet 

  • kies duurzame team-uitjes, zoals Green Kayak of vrijwilligerswerk
  • geef minder, maar duurzame geschenken

Wat je meet: CO2 voetafdruk, uren besteed aan duurzame activteiten

Profit

Wat je meet: algemene bedrijfskosten

Veelgestelde vragen over duurzaamheid voor ondernemers

Wat betekent duurzaamheid in zakelijke context?

Duurzame bedrijven proberen goed werk te doen voor people, planet en profit, de drie pijlers van duurzaamheid. Ze maken winst door milieuproblemen of sociale vraagstukken op te lossen, of zaken te doen zonder schade aan de wereld of de samenleving.

Hoe maak je een bedrijf duurzamer?

Evalueer welke impact je bedrijf heeft op de drie pijlers van duurzaamheid: people, planet en profit. Probeer die impact in cijfers uit te drukken, zodat je later kunt zien of je cijfers verbeteren. Versterk je positieve impact waar mogelijk en zoek duurzame alternatieven waar je nog negatieve impact hebt. 

Wat kunnen ondernemers voor het klimaat doen?

Begin met het checken van je eigen impact op het klimaat. Bekijk dan je opties om klimaatvriendelijker te werken. Zoek eerst naar stappen die weinig geld of moeite kosten, maar toch effect hebben. Zo kun je een gewoonte opbouwen om duurzaam te werken.

Waarom proberen bedrijven duurzaam te worden?

Sommige bedrijven worden opgericht met duurzaamheid als kern. Die ondernemers voelen een verantwoordelijkheid om iets goeds te doen voor de wereld en de groeiende kracht van bedrijven geeft ze de kans om positieve impact te hebben. Andere bedrijven merken een groeiende trend bij klanten. Ze passen hun gedrag aan om een aantrekkelijk merk te blijven.

Hoe gebruik je duurzaamheid in je marketing?

Benoem duurzaamheid in je marketing als het kernonderdeel van je bedrijf is. Dat helpt om de juiste klanten aan te trekken. Is het geen kern van je bedrijf, maak duurzaamheid dan ook geen kern van je marketing. Als je duurzaam probeert te lijken, terwijl je het niet bent, wordt dat ‘greenwashing’ genoemd. Klanten herkennen dat en mijden zulke bedrijven.

Frank van Oosterhout
Frank is schrijver en online redacteur bij Jimdo. Frank werkte bij Jimdo al aan SEO, support voor Nederlandse klanten en betere hulp-artikelen. Als hij niet op kantoor is, speelt hij rugby, maakt hij zelf ijs of is hij bezig met eetbare planten op zijn balkon.